"Odkryj, pielęgnuj w sobie dziecko? Przecież jestem dorosły! Dajcie spokój!" Czyli o co w tym chodzi – czyli o Analizie Transakcyjnej Berne'a.



Teorie psychologiczne są różne i dotyczą wszelkich spraw związanych z człowiekiem. Niektóre z nich są mniej, inne bardziej obrazowe. Analiza Transakcyjna jest tą bardziej wizualnie dostępną. Można bez trudności sobie wyobrazić wszystkie trzy postacie – rodzica, dorosłego i dziecka. To zupełnie zgodnie z normą, że w zależności od sytuacji możemy przyjmować inne role, nawet powinniśmy. Zachowując oczywiście odpowiednie proporcje i umiar. Z każdą z nich związane są różne odczucia, zachowania, postawy, poziom emocji, priorytety, zmienia się mowa ciała, ilość napięć, potrzeby, itd.

Każdy z nas pamięta to mniej lub bardziej, ale był kiedyś dzieckiem. Różniliśmy się jako dzieci, jednak pewne cechy i my wtedy, i dzieci teraz, a także te, które żyły dawno przed nami mamy podobne. Spontaniczność, impulsywność, przeżywanie emocji całym ciałem, większa niecierpliwość niż w życiu dorosłym, cieszenie się z małych rzeczy, podążanie za przyjemnością, spędzanie czasu na zabawie.

Dorosły jest racjonalny, szuka faktów, panuje nad emocjami, podejmuje działania w celu rozwiązywania konfliktów, organizowania spraw, obserwacji, weryfikacji, gotowości w działaniu. W życiu dorosłych powinien zajmować największą część naszych działań, komunikatów, interakcji.

Rodzic – bywa przydatny ze względów społecznych, prawnych, pozwala na respektowaniu zasad, wspiera, kiedy trzeba, doradza (rodzic opiekuńczy) lub może być także każący, punktujący porażki, wyliczający błędy, może umniejszać sukcesy (rodzic krytyczny). Rodzic kształtuje się w człowieku na wzór jego rodzica/opiekuna (wg teorii do około 5 roku życia).




Wróćmy jednak to tego, co wzbudza najwięcej emocji – do dziecka! Dlaczego tak ważne jest, abyśmy jednak dawali sobie możliwość dojścia do głosu naszemu wewnętrznemu dziecku? Co jest w tym takiego istotnego? Podam kilka przykładów.

Badania pokazują, że zabawa ma zbawienny wpływ na funkcjonowanie mózgu, odpoczynek, jakość i tempo nauki, wyobraźnię, kreatywność. Tworzy także podwalinę dla zdrowia psychicznego (Panksepp, w: Przybyła J., 2016)

Gdy pozwolimy mówić naszemu dziecku, otwarcie wyrażamy swoje emocje, co niweluje napięcie. Umiemy odpoczywać. 

Dziecko jest wesołe, nieco swawolne, daje dużo pozytywnej energii, uśmiechu, beztroski. Każdy z nas czasem potrzebuje oddać się czemuś bez reszty, prawda? Życie nie powinno składać się z samych zasad, restrykcji, nakazów. Potrzebujemy chwil wytchnienia, radości. Dla każdego będzie to co innego. 

Wczoraj był dzień dziecka, a ja wspominam moją Mamę, która dała mi piękne chwile, kiedy pozwoliła sobie być przy mnie dzieckiem i wspólnie cieszyć się życiem, chichrać i nie przejmować się konwenansami, gdy we dwie urządzałyśmy prywatny konkurs śmiesznych kroków w drodze do warzywniaka.



Odkryj, pielęgnuj w sobie dziecko, pięknie spontaniczne.



Tekst i zdjęcia: Psycholog - Hanna Semkło

Berne E., W co grają ludzie? Psychologia stosunków międzyludzkich. PWN, Warszawa 1987
Harris T.A., W zgodzie z sobą i z tobą. Praktyczny przewodnik po analizie transakcyjnej. IW PAX, Warszawa 1987
PSYCHOTERAPIA 2 (177) 2016 strony: 29-42 Jakub Przybyła Neurobiologiczne podstawy psychoterapii.

x

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Emocje jak sen.

Obraz
Pamiętasz każdy swój sen?  Czy wiesz, że śnisz co noc? Faktycznie jest tak, że sen, w tej najbardziej interesującej fazie REM, przychodzi wcale nie na tak długo. Fazy snu przechodzą falami jedna po drugiej. Więc śpimy całą noc, a nasz mózg odpoczywa najbardziej tylko przez określony czas. Z emocjami może być bardzo podobnie , oczywiście nie tak samo, ale bardzo podobnie... Jeśli skupimy się na innych rzeczach, nie odnotujemy tego, co czujemy. Jak niewyspani szukając włącznika do ekspresu, aby wypić poranną kawę, idziemy do kuchni i po drodze zapominamy o tym, że przed chwilą byliśmy w zupełnie innym świecie.  A chodzi właśnie o to, by nie być półprzytomnym, a myśleć jasno  i dostrzegać, co dzieje się wokół, ale także wewnątrz nas. Może być też tak - cały dzień czekamy na jakieś wielkie radosne momenty,  a tak naprawdę odczuwamy wiele ciekawych, ważnych emocji poza radością, miłością i szczęściem. Nie musimy nazywać ich - dobre i złe. Wszystkie są ważne. Przychodzą z jaki
Czytaj więcej

Samoregulacja – z czym to się je?

Obraz
Kompetencje emocjonalne są bardzo ważne w życiu, nie tylko w społeczeństwie, ale w życiu z samym sobą. Może je porównać do uprawy roślin. Jeśli pozostawimy kwiat samemu sobie, to pewnie będzie on rósł, ale dziko i nie tak bujnie, jak mógłby, gdybyśmy włożyli serce w jego pielęgnację. Podlewając naszą roślinkę, obserwując czy nie pasożytują na niej szkodniki, czy ma wystarczająco dużą doniczkę, aby korzenie mogły się prawidłowo rozwinąć dbamy o to, aby wykorzystała swój potencjał rozwojowy.   Dokładnie tak samo jest z kompetencjami społecznymi. Każdy z nas ma potencjał swojego rozwoju, inaczej niż przy roślinach jest on raczej dla nas po trosze tajemnicą. Dlatego właśnie ważne jest, aby dokładnie pielęgnować nasze wnętrze i umiejętności, abyśmy wolni od pasożytniczych myśli czy zachowań mogli wzrastać. W zeszłym tygodniu pisałam o samoświadomości. Jest to pierwszy poziom, wstęp do dzisiejszego tematu, czyli SAMOREGULACJI. W ogólnym ujęciu termin ten określa panowanie nad
Czytaj więcej

Emocje rozwijają się razem z dziećmi.

Obraz
Emocje rozwijają się razem z dziećmi. Od urodzenia rośniemy, ale też wzrastamy. Postępy widać we wszystkich sferach – społecznej – gdy dziecko zaczyna dostrzegać inne osoby, rozróżniać je, przechodzić fazy fascynacji, strachu, niezależności, buntu, poznawczej – gdy rozwój motoryczny pozwala na poznawanie coraz odleglejszych zakamarków, chodzenie, bieganie, rozwój zmysłów, ich integracja, tempo przetwarzania i umiejętność zapamiętywania oraz przyswajania nowych umiejętności. Wszystkiemu temu towarzyszą emocje! One są wszędzie! Kiedyś wnioski z badań mówiły, że dzieci własnych emocji nie mają, jednak już od 40 lat jednak wiemy, że od narodzin dzieci czują i wyrażają podstawowe emocje, jak zaciekawienie, radość, wstręt, niepokój. Pytaniem pozostaje jak szybko my dorośli nauczymy się te emocje odczytywać, uczyć dzieci samoświadomości, wspierać w samoregulacji i samokontroli (patrz „Self – Reg” S.Shankera).  Jak to robić? O tym w innym artykule i przy innej okazji. Aby do
Czytaj więcej